Ik maak de zware houten kerkdeur open en wandel de Grudvigt kerk in Kopenhagen binnen. Ik ben geen kerkenmens, maar dit is by far de mooiste die ik ooit heb gezien. Strak, wit, sereen, geen poespas en stil. Ik werd overvallen door de stilte en nam me voor een tijdje te blijven om ervan te genieten. Want hoe vaak is het tegenwoordig nog plotseling stil in je leven?
Prompt hoor ik vanachter het altaar lawaai. Iets op wieltjes rolde over de niet zo egale natuurstenen vloer. Zelfs in deze kerk werd de magie van de stilte doorbroken. Even later hoorde ik dat er een stekker in het stopcontact werd gestopt en vlak daarna begon een stofzuiger te loeien. Tja, ook in het huis van God daalt stof neer.
Stilte is schaars in ons dagelijks leven. Vroeger kon alleen hoorbaar geluid de stilte doorbreken. Tegenwoordig schreeuwen piepjes en bliepjes de hele dag om onze aandacht. Het werkt verslavend. Zo bedient je smartphone je doorlopend van het stofje dopamine door je bij elke bliep te belonen met een like, vinkje of pushbericht. Neurowetenschapper Daniel Leventin stelt in zijn boek De opgeruimde geest dat we dagelijks zeventien kranten aan informatie verwerken. Een behoorlijke hoeveelheid prikkels waarmee we moeten dealen.
STILTE KOM JE ZELDEN SPONTAAN TEGEN. JE MOET HET DUS CREËREN
Dat is wat steeds meer organisaties doen. Zo introduceerde lifestyleplatform Holistik onlangs post free friday. Op vrijdag worden geen artikelen meer geplaatst. Het is hun antwoord op de 24/7/365-maatschappij. De oprichters besloten hiertoe omdat ze zowel rust voor zichzelf als rust voor de lezer willen creëren.
In het onderwijs probeert schrijver en meditatieleraar Tijn Touber met zijn initiatief Schoolverlichting Nederlandse scholen te stimuleren mindfulness en yoga in het lesprogramma te integreren. Zo leren schoolkinderen te ontspannen, opladen en open te staan voor inspiratie. Volgens de Delftse campusonderzoeker Alexandra den Heijer moet ook de campus van de toekomst stilte bieden. Zij stelt dat wetenschappers en studenten behoefte hebben aan structuur, eigen ruimte, ontmoeting en stilte.
IK DENK DAT HET DE MOEITE WAARD IS OM ALS ORGANISATIE TE INVESTEREN IN RUST, STILTE EN REFLECTIE.
Het zorgt voor meer focus, betere concentratie, mooie ideeën en nieuwe inzichten. Het zou weleens een populaire arbeidsvoorwaarde kunnen worden in de toekomst. Zo kun je als organisatie enkele werkplekken of vergaderruimtes zonder wifi-bereik aanbieden. Of radicaler: je stelt wifi-loze woensdag in. Gedurende de werkdag kun je een laagdrempelige vorm van meditatie aanbieden. Traditioneel op een kussentje of via virtual reality. Tussen de vergaderingen door laat het bedrijf Coolminds je ter ontspanning zwemmen met wilde dolfijnen in de Rode Zee. Tenslotte kun je duidelijke afspraken maken over e-mail buiten werktijd. Dit klinkt misschien betuttelend, maar zo geef je als werkgever een signaal af dat je als medewerker ook offline mag zijn.
Als je dit niet wilt laten afhangen van je werkgever of onderwijsinstelling, zoek dat zelf de stilte op. Ga bijvoorbeeld naar een white spot. Een plek waar je nog écht offline kunt. Regisseur Bregtje van der Haak, kunstenares Jacqueline Hassink en ontwerper Richard Vijgen brachten deze offline plekken in kaart en ontwierpen hiervoor de White Spots App.
Of bezoek de Grundvigt kerk in Kopenhagen op een dag dat de schoonmaker vrij is.